Εθελοντισμός είναι η κοινή συσπείρωση, όπου το άτομο ή τα άτομα μπορούν να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους σ’ ένα κοινωφελές σκοπό. Απαραίτητη προϋπόθεση αυτού είναι η συνέπεια, η ευθύνη και ο σεβασμός στον άνθρωπο.
Ο εθελοντισμός ως κοινωνικό φαινόμενο και φιλοσοφική έννοια στηρίζεται στις θεμελιώδεις ανθρώπινες ηθικές αρχές της αλληλεγγύης και του αλτρουισμού. Η δομή της κοινωνίας σήμερα έχει αλλάξει και αλλάζει συνεχώς. Οι οικολογικές καταστροφές, οι μετακινήσεις, η φτώχεια, η ανεργία, η ανισότητα, οι ηθικές αξίες που περιορίζονται στο τρίπτυχο “θρησκεία – πατρίδα – οικογένεια”, δεν μπορούν να εφαρμοσθούν στις πολυσύνθετες συγκεντρώσεις ανθρώπων με διαφορετική κουλτούρα.
Μέσα από αυτές τις πολιτιστικές, οικονομικές και κοινωνικές αλλαγές αυτό που επηρεάζεται περισσότερο είναι η καθημερινότητα του κάθε ανθρώπου, όπως κοινά είναι και τα προβλήματα όλων, αδιακρίτως φυλής – έθνους – θρησκείας. Το κράτος πρόνοιας είναι αδύναμο να ανταποκριθεί στην αύξηση των ανθρώπινων αναγκών και τη διόγκωση των προβλημάτων που προκύπτουν από την έλλειψη παραδοσιακής συνοχής του κοινωνικού ιστού των πολιτών. Εκεί έρχεται αρωγός στην προσπάθεια της πολιτείας ένα Συλλογικό όργανο (όπως ένα Σωματείο, μια Μ.Κ.Ο. κ.τ.λ.). Αυτά τα συλλογικά όργανα δίνουν διέξοδο στην θέληση ανθρώπων κάθε ηλικίας για ανιδιοτελή προσφορά, τους δίνουν την ευκαιρία να αναδείξουν δραστηριότητες χρήσιμες προς όφελος του κοινωνικού συνόλου. Απαραίτητη προϋπόθεση να μην εκλαμβάνει την ένταξη του σαν μια ευκαιριακή ενασχόληση, σαν ένα καθήκον που μπορεί να εκπληρωθεί όταν περισσεύει χρόνος, έτσι δηλαδή τυχαία και περιστασιακά. Αυτό συμβαίνει γιατί στην Ελλάδα υπάρχει έλλειψη πληροφόρησης, παιδείας και επιφυλακτικότητα ως προς τον θεσμό.
Είναι ελπιδοφόρο το γεγονός ότι μπήκε η ιδέα του εθελοντισμού ως φιλοσοφία αλλά κυρίως ως δράση στα σχολεία όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης. Έτσι τα παιδιά θα γαλουχηθούν από την πρώιμη ηλικία στην έννοια της συλλογικής ευθύνης, θα αντιληφθούν από νωρίς ότι η ενεργός συμμετοχή σε ό,τι τους αφορά θα αποτελέσει εγγύηση διαρκούς κοινωνικής αλληλεγγύης, αλλά και ένα μηχανισμό αυτοπροστασίας. Θα γίνουν ενεργοί πολίτες, ενσυνείδητοι εθελοντές και σύμμαχοι στη ζωή σε όλες τις εκφάνσεις της. Υπό αυτή την έννοια ο εθελοντισμός ασκούμενος πλέον από πολίτες με παιδεία και υψηλό αίσθημα κοινωνικής ευθύνης, θα αποκτήσει δυναμική, θα κατευθυνθεί σε αποτελεσματικότερες δράσεις και δεν θα αντιμετωπίζεται με δυσπιστία και επιφυλακτικότητα γιατί θα έχει μια σαφή εικόνα του εθελοντισμού.
Όταν ανοίγεις μια ζεστή αγκαλιά για να χωρέσεις τις αγωνίες
και τις ανάγκες των παιδιών και όσων σ’ έχουν ανάγκη,
σημαίνει ότι είσαι έτοιμος να γίνεις εθελοντής εφ’ όρου ζωής.
Μόνο η αγάπη σου δίνει τη δύναμη να δημιουργείς, ν’ αγαπάς, να ονειρεύεσαι,
να στηρίζεσαι και να στηρίζεις, να πονάς και να γελάς
γιατί αυτό είναι η ζωή, αυτό είναι ο εθελοντισμός.
Γιολάντα Βλάχου
Πρόεδρος Συλλόγου ”Ανοιχτή Αγκαλιά” Φ.Κ.Π.Ι.